اوایل اسفند ماه ویروس کرونا کسب و کار مردم را به هم ریخت، بزرگترین بازار خرید و فروش و بازار مصرفی مردم ایران در آستانه نوروز متاثر از این ویروس روزهای بدی را پشت سر گذاشت و تعطیلی اجباری بسیاری از واحدهای تعطیلی و از دست رفتن بازار فروش کسبه خرد و متوسط را با بحران اقتصادی و مالی جدیدی رو به رو کرد. دولت با اعلام حمایت از اصناف در قالب تعویق انداختن اقساط و مالیات و پرداخت بسته های حمایتی ۲۰۰ هزار تومانی به بخشی از خانواده های آسیب پذیر به دنبال رفع بخشی از خسارت ها بود اما برخی از بانک ها بی توجه به مصوبات دولت از حساب مشتریان خود برداشت کرده و مردم نیزاز حمایت های دولت رضایت ندارند. بیژن عبدی اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفت و گو با قدس آنلاین درباره عدم مطلوب بودن حمایت دولت از اصناف با ما سخن گفته است.

خبرهای مختلفی حاکی از برداشت بانک ها از حساب شخصی مردم به جای اقساط است، چرا بانک ها به دستورالعمل ها و بخش نامه های دولتی اهتمام عملی چندانی نشان نمی دهند؟

ویروس کرونا علاوه برتاثیرگذاری بر سلامت مردم، بسیاری از روابط اجتماعی تا مولفه های رشد و درآمدهای اقتصادی را تحت تاثیر قرار داد. توجه دولت و بانک مرکزی به تعویق اقساط بانکی خوب است اما کافی نیست، چرا که برخی بانک ها در روزهای اخیر نشان دادند اهتمامی به تبعیت از مصوبات بانک مرکزی ندارند و با بردشت های مستقیم از حساب های مردم به دنبال برداشت اقساط خود هستند، لزوما همه بانک ها از بخش نامه ها تبعیت نمی کنند یا برخی  با بهانه گیری هایی که هنوز بخش نامه ای به ما ابلاغ نشده از انجام دستورات سرپیچی می کنند، شاید عمده ترین دلیل این موضوع آن است که علاوه بر اینکه نظارت دولت بر بانک ها و نهادهای مرتبط از کیفیت چندانی برخوردار نیست، بلکه مصوبات دولت ضمانت اجرا ندارد، اگر هر گونه تخلف یا سرپیچی بانک ها یا سایر نهادها از دستورات و مصوبات دولت مورد تعقیب قانونی  قرار می گرفت و روسای بانک ها یا مدیران نهادهای متخلف محاکمه، مواخذه و از خدمت  تعلیق می شدند مسلما در همه دوره ها بخصوص در بحران هایی از این دست سرویس بهتری به مردم ارائه می دادند. امید می رود امهال چک های تجار و واحدهای تجاری و صاحبان اصناف نیز که قرار بود تا اردیبهشت یا خرداد ماه مهلت داده شود همانند برداشت از حساب های بانکی و اقساط نشود، انتظار می رود بانک ها با خرید دین طلب صاحبان چک را بپردازند و بعد از پایان بحران کرونا و بازگشت کسب و کارها به روال قبلی خود با اعمال درصدی سود بدهی صاحبان چک تصفیه شود، در صورتی که این موضوع مهم هم روی کاغذ بماند و توسط دولت و نظام بانکی عملیاتی نشود فشار بیشتری بر کاسبان وارد می شود که تبعات وضعیت کرونایی کنونی را بر اقتصاد و کسب و کارها بیشتر می کند.

دولت چگونه می تواند از کاسبان خرد حمایت کند؟

توجه دولت به اجرای راهکارهای کوتاه مدت مثل اعطای وام های قرض الحسنه، کمک به راه اندازی فروش در شبکه های اجتماعی و حمایت از سایت هایی که در شبکه های اجتماعی به صورت معتبر و قانونی می توانند سفارشات مردم را از فروشگاه های بزرگ خریداری و به دست آن ها برسانند، یا حمایت از فروشنده های خرد و متوسط برای کاهش آسیب های اقتصادی بسیار ضروری است. هر چند خرید کالای مورد نیاز مردم به صورت مجازی مانع افزایش انتقال بیماری می شود اما با توجه به اینکه سایت های فروش کالا چون  دیجی کالا یا دیوار که با دولت و فروشگاه های بزرگ قرار دادهای کلانی می بندند از بحران کرونایی کنونی به مراتب نسبت به سوپرمارکت ها و فروشگاه های کوچک کمتر ضربه  می خورند، لذا برای بسیاری از استان ها انتظار می رود با راه اندازی شبکه های جدید فروش وتوزیع محلی خرید به صورت مجازی از طریق سوپر مارکت های محلی  میسر شود تا هر محله ای اقلام ضروری خود را از بقالی ها و سوپرمارکتهای کوچک خود خریداری کند تا کاسبان خرد نیز گردش کار داشته باشند.

آیا راهکاری برای حمایت از مشاغل خانگی و فصلی وجود دارد؟

در وضعیت کنونی غیراز اصناف و واحدهای تولیدی تعطیل شده مشاغل خانگی که فروش ندارند هم ضربه خورده اند، بسیاری از کسانی که چشم امید به عرضه کالای خود در فروشگاه های بهاره دوخته بودند از کسب درآمد محروم شدند، لذا انتظار می رود تولیدات خانگی و کالاهایی که در بازاربهاره عرضه نشده از طریق شبکه های اینترنتی عرضه شود، تا  شبکه توزیع پیک های موتوری فعال شده و بخشی از کاهش درآمد این اقشار نیز جبران شود. یکی از راه های کاهش خسارت به فروشنده های خرد آموزش رعایت بهداشت درعرضه کالایشان است به این معنا که آن ها می توانند با رعایت اصول بهداشتی، کالای خود را در ظروف سر بسته که در معرض هوا و آلودگی قرار نگرفته است به دست مردم برسانند و با آموزش دهی درباره حرارت دادن برخی مواد غذایی به صورت مستقیم برروی گاز بخشی از عدم فروش جبران خشکبار و سایر اقلامی که امکان تفت دادن روی حرات مستقیم و ضد عفونی کردن وجود دارد را فراهم کنند.

به نظر شما بسته های حمایتی پرداخت شده دولت که بعضا اقشار ضعیفی نیز آن را دریافت نکرده اند جوابگوی معیشت مردم دراین بحران هست؟

بی شک بسته حمایتی معیشتی دولت کفاف زندگی یک هفته مردم را نمی دهد، و قادر به تامین بخشی از خسارتهای احتمالی مردم نیست، جبران خسارت های مردم وابسته به اراده دولت و گره گشایی کلی از خسارت های تحمیل شده به مردم است، مسلما بسته های حمایتی که از طریق نهادهای حمایتی به مردم ارائه می شود نیز قادر به برداشتن بار مالی از دوش اقشار آسیب دیده و بیکار شده نیست.

انتهای پیام/